Aktywna strategia inwestowania w TFI
Jest to strategia inwestowania w fundusze inwestycyjne wymagająca od inwestora ciągłego śledzenia zmian na rynkach finansowych, a wręcz umiejętności przewidywania zmian w koniunkturze giełdowej. Wiążąc się ze sporym ryzykiem inwestycyjnym ta strategia może zaowocować najwyższą stopą zwrotu. Aktywnie inwestujący uczestnik rynku TFI stosunkowo często dokonuje konwersji jednostek uczestnictwa pomiędzy funduszami akcji a funduszami bezpiecznymi, zazwyczaj f. obligacji lub rynku pieniężnego, w zależności od oczekiwanej lub już zaobserwowanej zmiany koniunktury na rynku. Aktywni klienci TFI starają się inwestować w fundusze akcji lub w (zawierające w swoim portfelu duży udział akcji) f. mieszane na początku zwyżek na giełdzie papierów wartościowych, a w momencie rozpoczęcia spadków na giełdzie przenoszą swoje pieniądze do f. bezpiecznych. Podstawowe źródło ryzyka dla aktywnych klientów TFI wynika z tego, że bardzo trudno jest przewidzieć moment, w którym rozpoczyna się względnie trwała hossa czy bessa na giełdzie papierów wartościowych i kupić/ sprzedać jednostki uczestnictwa funduszy inwestujących głównie w akcje w odpowiednim czasie.
W przypadku aktywnego inwestowania w TFI bardzo pomocne są fundusze parasolowe – konwersja jednostek uczestnictwa pomiędzy subfunduszami nie wiąże się z tak wysokimi opłatami, jak podczas zamiany jednostek pomiędzy odrębnymi f. inwestycyjnymi, szczególnie jeśli należą do różnych TFI. Ponadto, w przypadku przenoszenia środków pomiędzy różnymi subfunduszami tego samego funduszu parasolowego nie zachodzi konieczność odprowadzania 19-procentowego podatku Belki. Chcąc inwestować w zależności od koniunktury na rynkach finansowych na przemian w różne fundusze lub subfundusze prowadzone przez to samo TFI należy sprawdzić, czy dane towarzystwo osiąga dobre wyniki inwestycyjne zarówno w funduszach akcji, jak i f. bezpiecznych. Bywa bowiem tak, że niektóre TFI osiągają wyższe stopy zwrotu w prowadzonych przez siebie funduszach akcji od większości innych towarzystw, natomiast notują słabsze od przeciętnej na rynku wyniki inwestycyjne prowadzonych przez siebie f. obligacji lub rynku pieniężnego. Wszelkie decyzje o konwersji jednostek uczestnictwa f. inwestycyjnych w obrębie jednego TFI lub umorzeniu jednostek w celu nabycia jednostek funduszu prowadzonego przez inne towarzystwo powinny być poprzedzone dogłębną analizą, czy wiążące się z tymi operacjami opłaty nie „zjedzą” spodziewanych zysków w przyszłości.
Bezpieczna strategia inwestowania w TFI
Inwestorzy nie lubiący ryzyka, tym bardziej, jeśli ich podstawową intencją jest ochrona zgromadzonego już kapitału przed inflacją, bardzo często wybierają fundusze rynku pieniężnego, które skupują bony skarbowe, depozyty bankowe oraz krótkoterminowe obligacje. Takie rozwiązanie nie zapewnia wysokiej stopy zwrotu, jest jednak bezpieczne, a zainwestowane w taki sposób pieniądze, inaczej niż w przypadku lokaty bankowej, można w każdej chwili wypłacić bez utraty odsetek. Zakup jednostek uczestnictwa funduszu rynku pieniężnego można także potraktować jako uzupełnienie bardziej agresywnej strategii inwestowania w TFI – jako czasową, bezpieczną przystań, kiedy spodziewamy się głębokich spadków na giełdach papierów wartościowych lub niestety już zanotowaliśmy wynikające z tych spadków pierwsze straty. Za najbardziej bezpieczny fundusz inwestycyjny uważa się f. rynku pieniężnego inwestujący 100% swoich aktywów w papiery dłużne skarbu państwa z krótkim, np. w przeciągu 1 roku terminem wykupu (wymagalności) przez państwo.
Nieco bardziej ryzykowną strategią inwestowania w TFI, choć w dalszym ciągu uważaną za stosunkowo bezpieczną, jest wybór funduszu obligacji, jednak przy założeniu, że nie będzie to inwestycja krótkotrwała, czyli poniżej jednego roku. Im dłuższy czas inwestowania w obligacje, tym zmniejsza się ryzyko, że okresowe wahania rentowności obligacji negatywnie wpłyną na wartość posiadanych przez nas jednostek uczestnictwa.
Niektórzy inwestorzy wybierają fundusze inwestycyjne z ochroną kapitału, które w przypadku niekorzystnie dokonanych inwestycji gwarantują na koniec okresu rozliczeniowego wypłatę części lub całości zainwestowanych przez członków funduszu pieniędzy. Niestety w przypadku funduszy z ochroną kapitału dość często się zdarza, że zarządzające tymi funduszami TFI nie wypracowują przewyższającej inflację stopy zwrotu.
TFI poprzez należące do nich fundusze bezpieczne z reguły nie inwestują w akcje lub czynią to w śladowym stopniu, co minimalizuje ryzyko ewentualnej straty, szczególnie w krótkoterminowym horyzoncie inwestycyjnym. Wysokie bezpieczeństwo inwestycji ma jednak swoją cenę w postaci relatywnie niskiej rentowności – w przypadku wielu TFI zyskowność prowadzonych przez nie funduszy inwestycyjnych bezpiecznych zbliżona jest do wysokości oprocentowania, jaką można uzyskać na lokacie bankowej. Część funduszy rynku pieniężnego inwestuje swoje aktywa w obligacje zagraniczne o długim (np. 10-letnim) okresie wymagalności. Warto wiedzieć, iż im więcej f. inwestycyjny kupuje obligacji długoterminowych, tym w większym stopniu wartość jego jednostki uczestnictwa podlega okresowym wahaniom, a więc i inwestycja w taki fundusz powinna być bardziej długotrwała. Choć przewidywany zwrot z takiej inwestycji będzie niewątpliwie wyższy od obligacji rocznych, tym bardziej, że po kryzysie finansowym z lat 2008-09 obligacje wielu państw stały się wyraźnie bardziej rentowne, niż w latach poprzednich, to jednak warto założyć, że im dłuższy okres wymagalności, tym większe pojawia się ryzyko, że państwo – emitent obligacji – okaże się niewypłacalne i restrukturyzując swój dług nie wykupi części swych zobowiązań lub/i nie dokona tego w określonym terminie. Dodatkowym źródłem ryzyka w przypadku obligacji denominowanych w walutach obcych są różnice kursowe – fundusz inwestycyjny zarabia więcej, kiedy złotówka się osłabia, a mniej, gdy rośnie w siłę wobec innych walut.
Strategie mieszane
Wielu inwestorów, obawiając się nadmiernego ryzyka, niechętnie inwestuje w TFI trzymając w danym momencie wszystkie swoje przeznaczone na ten cel pieniądze w tylko jednym funduszu inwestycyjnym lub w kilku funduszach realizujących zbliżoną politykę inwestycyjną (np. w kilku różnych w f. akcji). Dlatego równocześnie inwestują (w różnych proporcjach w zależności od akceptowalnego poziomu ryzyka) w fundusze akcji oraz w f. bezpieczne. W czasie giełdowej hossy zazwyczaj nie zarabiają tyle, co osoby inwestujące tylko w fundusze agresywne, lecz podczas giełdowych spadków ich straty także zwykle są znacząco niższe. Pozostaje jednak problem pobieranych przez TFI opłat naliczanych dla każdego z funduszy z osobna.
Na im więcej funduszy inwestycyjnych rozdzielamy w danym momencie nasze środki, tym wyższa staje się łączna suma pobieranych przez TFI opłat. Stąd też wielu klientów TFI, którzy nie chcą wystawiać swoich oszczędności na wysokie ryzyko inwestycyjne, a nie czują się kompetentni lub też nie chcą tracić czasu, aby śledzić rynek i dokonywać częstej konwersji jednostek uczestnictwa pomiędzy funduszami agresywnie inwestującymi a f. bezpiecznymi, wybiera jeden fundusz realizujący umiarkowanie ryzykowną strategię inwestycyjną, zazwyczaj fundusz stabilnego wzrostu lub fundusz zrównoważony, albo też fundusz elastycznego inwestowania (aktywnej alokacji).
F. stabilnego wzrostu lokuje ok. 25-40% aktywów w akcje, a odpowiednio 60-75% w obligacje lub inne papiery dłużne. Taki fundusz przy zachowaniu relatywnie dużego bezpieczeństwa dla pieniędzy jego członków nie generuje dużych zysków oraz strat podczas gwałtownych wzrostów lub spadków na giełdach. W swojej polityce inwestycyjnej przypomina otwarty fundusz emerytalny – OFE. Jednakże w przypadku otwarcia i zamknięcia inwestycji w taki fundusz w odpowiednim czasie można się spodziewać zauważalnie wyższej stopy zwrotu, niż na lokacie bankowej w tym samym okresie. Z powodu tego, iż większość aktywów f. stabilnego wzrostu przypada na obligacje, wahania wartości jednostek uczestnictwa są relatywnie niewysokie.
F. zrównoważony jest już bardziej ryzykowną inwestycją, gdyż lokuje w akcje ok. połowy swoich aktywów. Jednak dokonane w odpowiednim czasie zakup, a następnie sprzedaż jednostek uczestnictwa takiego funduszu przyniosą wysoką stopę zwrotu. Niestety dokonanie zakupu jednostek uczestnictwa funduszu zrównoważonego w czasie, gdy giełda od dłuższego już czasu rośnie i sprzedanie tych jednostek, kiedy obserwujemy na giełdzie trwałą tendencję spadkową najprawdopodobniej przyniesie nam spore straty. Stąd też w przypadku f. zrównoważonego niemal tak samo ważny, jak w przypadku funduszu akcji, jest odpowiedni, przemyślany moment wejścia, a następnie wyjścia z inwestycji w ten rodzaj f. inwestycyjnego.
Fundusz elastycznego inwestowania charakteryzuje się elastyczną, zmienną w czasie polityką inwestycyjną, którą zarządzające funduszem towarzystwo dostosowuje do zmieniających się warunków na rynkach. Fundusz aktywnej alokacji może dość szybko zmieniać rodzaj inwestycji w zależności od koniunktury na danym rynku, czyli np. przerzucać większość aktywów z akcji w obligacje, jeśli rozpoczynają się spadki na giełdach. Można się przy tym spodziewać, że zarządzające takim funduszem TFI pobiera wyższe opłaty, niż za posiadane w swojej ofercie f. stabilnego wzrostu lub zrównoważone.
